In de loop van de eeuwen hebben drie grote gebouwen op deze plaats gestaan. In de 13de eeuw stond hier het gotische pakhuis ‘de Waterhalle’, waar schepen hun waren konden lossen en laden.
In onbruik geraakt en daarna vervallen, is de Waterhalle afgebroken op het einde van de 18de eeuw.
De Waterhalle maakte in de 18de eeuw plaats voor een monumentaal huizencomplex in classicistische Lodewijk XVI-stijl met gepleisterde gevels. Het werd opgetrokken in 1789 naar de plannen van architect Dumortier. Het pand herbergde verschillende winkels en cafés. Van het interieur is maar heel weinig bekend.
In 1850 kocht de Provincie West-Vlaanderen het huis ‘De Brock’ aan op de Markt van Brugge. In de tuin werd een raadszaal gebouwd, waarmee de Provincie voor het eerst over een eigen raadszaal beschikte. Het middendeel van dit complex werd in 1850 door de jonge Provincie West-Vlaanderen in gebruik genomen voor de raadszittingen en deputatievergaderingen. De provincieraad vergaderde er van 1850 tot 1877.
In de nacht van 20 februari 1878 legde een zware brand het gebouw grotendeels in de as. Na deze brand week de provincieraad uit naar de gotische zaal van het Brugse stadhuis. De plannen voor het Provinciaal Hof van architecten Louis Delacenserie en René Buyck werden in 1886 goedgekeurd.
De Provincie beschikte opnieuw over een eigen raadzaal. In 1892 vergaderde de provincieraad voor het eerst in de raadzaal van het neogotische Provinciaal Hof zoals we die op vandaag kennen. De voltooiing van het Provinciaal Hof zou, door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, tot 1921 op zich laten wachten.
Laat je meevoeren naar 1892 voor een pittige provincieraadszitting over snelwielen of wielrijders, of zijn het snelrijders op wielen?
Bekijk de kostuumfilm of neem een kijkje achter de schermen.
De laatste provincieraadszittingen in het Provinciaal Hof waren in 1999. Vanaf 2000 vergadert de provincieraad in het provinciehuis Boeverbos, een modern complex aan de rand van Brugge.
Een onderzoek van Monumentenwacht wees uit dat het provinciaal Hof toe was aan een grondige restauratie. Het Provinciaal Hof ging daarvoor meer dan een jaar in de steigers, maar werd niet helemaal aan het zicht onttrokken. Het werfdoek met een print van de voorgevel zorgde ervoor dat het Provinciaal Hof toch zichtbaar bleef in het straatbeeld. Het doek werd aan de stellingen bevestigd.
De exterieurrestauratie is volledig afgerond. De restauratie omvatte het reinigen en herstellen van de voor-, achter- en zijgevels. De voorgevel omvat heel wat beeldhouwwerk waarbij sommige onderdelen vervangen werden en nieuwe stukken werden ingevoegd.
Daarnaast werd ook het dak aangepakt: maar liefst 33.000 nieuwe leien werden geplaatst. Een ander opvallend werk was de restauratie van het koperen beeld op het dak, ‘Sint-Michiel en de draak’.
De exterieurrestauratie werd uitgevoerd door de firma Artes, in samenwerking met Architectenbureau Van Severen. De voorgevel van het Provinciaal Hof op de Markt in Brugge is weer in volle glorie te bewonderen.
De volgende fase omvat de interieurwerken om het gebouw klaar te stomen voor de nieuwe functies.